Dầu tưới nguội (coolant cắt gọt kim loại) đóng vai trò quan trọng trong việc làm mát, bôi trơn và bảo vệ dao – phôi trong quá trình gia công. Tuy nhiên, nếu thay sai thời điểm hoặc bảo quản không đúng cách, dầu sẽ nhanh xuống cấp, gây mùi hôi, sinh vi khuẩn và làm giảm tuổi thọ thiết bị. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết cách thay – vệ sinh – lưu trữ – bảo trì dầu tưới nguội theo đúng quy trình chuẩn xưởng.

Khi nào nên thay dầu?
Việc xác định thời điểm thay dầu giúp tránh hiện tượng ô nhiễm vi sinh, tách dầu, tạo bọt hoặc ăn mòn chi tiết. Bạn nên thay dầu khi xuất hiện các dấu hiệu sau:
- Mùi hôi khó chịu, dầu đổi màu đậm hoặc đen.
- Tỷ lệ pha loãng không ổn định, dầu nhanh mất nước hoặc tách lớp.
- Xuất hiện bọt nhiều, dù đã chỉnh vòi xịt và lưu lượng.
- Dao nhanh mòn, bề mặt gia công xấu, có vệt cháy.
- Có cặn bẩn, bùn kim loại bám nhiều trong thùng tank.
- Sau 4–6 tuần sử dụng liên tục (tùy loại dầu và môi trường gia công).
Lưu ý: Dầu càng chất lượng, có khả năng kháng khuẩn tốt thì thời gian sử dụng càng dài.
Các bước vệ sinh hệ thống & thùng dầu
Trước khi thay dầu mới, cần làm sạch toàn bộ tank để tránh vi khuẩn tồn đọng, giúp dầu mới bền hơn và hạn chế mùi hôi.
Bước 1: Xả toàn bộ dầu cũ
→ Dùng lưới lọc giữ lại phoi và cặn lớn để tránh tắc đường ống.
Bước 2: Vệ sinh thùng tank bằng hóa chất chuyên dụng
→ Sử dụng dung dịch flushing hoặc cleaning additive để diệt khuẩn – phá bọt – đánh cặn.
Bước 3: Chạy tuần hoàn 20–40 phút
→ Cho máy chạy không tải để dung dịch len vào toàn bộ đường ống.
Bước 4: Xả bỏ nước vệ sinh
→ Dùng khăn lau sạch các vị trí nhiều bùn, cặn kim loại.
Bước 5: Pha dầu mới theo đúng tỉ lệ
→ Pha từ thấp đến cao (nước → dầu), không làm ngược lại để tránh tạo bọt.
→ Kiểm tra Brix bằng khúc xạ kế trước khi vận hành.
Cách lưu trữ dầu thừa đúng cách
Lưu trữ dầu đúng cách giúp giữ chất lượng và kéo dài tuổi thọ:
- Đựng dầu trong can kín, để nơi khô ráo, thoáng mát.
- Tránh ánh nắng trực tiếp và khu vực dễ bị nhiễm nước.
- Dùng can sạch, không đựng lại vào can đã chứa loại dầu khác.
- Ghi rõ ngày pha – tỉ lệ – ký hiệu máy để theo dõi.
- Không đổ dầu thừa lại vào tank khi đã tiếp xúc phoi kim loại hoặc nước bẩn.
Sai lầm thường gặp khi bảo quản dầu
Nhiều xưởng gây hư dầu nhanh vì các lỗi phổ biến sau:
- Pha sai tỉ lệ, quá loãng hoặc quá đặc.
- Dùng nước giếng nhiễm phèn → gây kết tủa & mùi hôi.
- Không vệ sinh thùng tank định kỳ.
- Đổ thêm dầu mới liên tục mà không kiểm tra Brix.
- Để dầu tiếp xúc với phoi nóng hoặc hóa chất khác.
- Đậy nắp tank không kín → bụi & vi khuẩn dễ xâm nhập.
XEM NGAY:
Hướng dẫn pha dầu tưới nguội đúng cách- Chuẩn tỉ lệ & mẹo giảm bọt
Checklist bảo trì định kỳ (chuẩn cho nhà máy – CNC – xưởng cơ khí)
Dưới đây là bảng checklist nhanh giúp xưởng duy trì dầu tưới nguội tối ưu:
Hằng ngày
- Kiểm tra mức dầu trong tank.
- Kiểm tra bọt và mùi hôi.
- Lau khu vực quanh máy sạch sẽ.
Hằng tuần
- Đo nồng độ dầu bằng Brix.
- Hút bớt dầu tách (tramp oil) trên bề mặt.
- Vệ sinh lưới lọc – lọc phoi.
Hằng tháng
- Vệ sinh tank bằng hóa chất cleaning.
- Kiểm tra bơm dầu, đường ống, vòi xịt.
- Bổ sung dầu mới khi nồng độ giảm.
Định kỳ 3–6 tháng
- Thay toàn bộ dầu.
- Làm sạch hệ thống triệt để, khử khuẩn toàn bộ tank.
